นกยูงสร้างรังจากไหมทองเพราะต้องการความสวยงาม แต่เมื่อพายุมา รังของมันกลับพังลงอย่างง่ายดาย ส่วนนกกระจอกที่เลือกฟางธรรมดามาสร้างรัง กลับอยู่รอดได้ นิทานเรื่องนี้สอนว่า อย่าเลือกสิ่งใดเพียงเพราะรูปลักษณ์ภายนอก จงให้ความสำคัญกับคุณค่าที่แท้จริงและความมั่นคงของสิ่งนั้น

เด็กหนุ่มคนหนึ่งทำงานหนักและรักแม่ แต่มีนิสัยใจร้อน วันหนึ่งหลังจากทำงานในทุ่งนาและกลับมาบ้านด้วยความหิว เขาเห็นว่าข้าวในก่องข้าวมีน้อย จึงโมโหและขาดสติทำร้ายแม่ของตนโดยไม่ได้ฟังคำอธิบายว่าแม้ข้าวจะมีปริมาณน้อย แต่กับข้าวนั้นมีมากพอที่จะทำให้เขาอิ่มท้องได้

กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว มีหมาจิ้งจอกตัวหนึ่งมันได้เดินอย่างซุ่มซ่ามและพลัดตกลงไปในบ่อน้ำที่ดูแล้วลึกมาก มันพยายามที่จะตะเกียดตะกายตัวเองเพื่อที่จะเอื้อมให้ถึงและดันตัวมันเองออกมาให้ได้

ในป่าแห่งหนึ่ง มีเหตุผลเบอร์รี่หายไปจากสวนกลางป่า นกกางเขนเรียกประชุมสัตว์ทั้งหลายเพื่อหาคนรับผิดชอบ หมีตัวหนึ่งเห็นเป็นเรื่องเล็กน้อยและไม่ยอมรับผิด ขณะที่กระต่ายน้อยออกมายอมรับอย่างจริงใจ แม้ความผิดจะไม่ใหญ่โตนัก แต่ความกล้ายอมรับผิดของกระต่ายน้อยทำให้ทุกคนให้อภัย และเข้าใจว่าความสำนึกผิดมีค่ากว่าขนาดของความผิด นิทานเรื่องนี้สอนว่า ผิดน้อยหรือผิดมากไม่สำคัญ เท่ากับการรู้จักสำนึกผิดหรือไม่

ณ หมู่บ้านในแถบชนบทที่มีการทำนาและไร่ทำสวนเป็นอาชีพหลัก นาข้าวสีทองถูกเก็บเกี่ยวไปบ้างแล้ว ซึ่งชาวบ้านจะนำข้าวเปลือกไปเก็บไว้ในยุ้งเพื่อกิน ขาย หรือแม้แต่เก็บไว้เพื่อทำพันธุ์ในฤดูกาลหน้า

วันหนึ่งในฤดูร้อนที่แสนจะแห้งแล้งและก็อบอ้าว สิงโตและแพะต่างก็เดินหาแหล่งน้ำเพื่อที่พวกมันจะดื่มและดับกระหาย จนพวกมันเดินมาพบกับหนองน้ำแห่งหนึ่งแต่หนองน้ำแห่งนี้ไม่มีน้ำอยู่เลย มันช่างดูแห้งขอดเหลือเกิน สิงโตและแพะต่างทะเลาะกันถกเถียงกันเพื่อที่จะแย่งกันกินน้ำจนทำให้เกิดการต่อสู้กันขึ้น

เจ้าหมา เดินคาบเนื้อมาอย่างสบายใจหวังจะหาที่สงบเงียบสักแห่งก่อนจะกินเนื้อที่ได้มาอย่างอร่อยมันได้เดินมาหยุดอยู่ที่ตรงสะพานจนสังเกตเห็นว่ามีเงาตัวอะไรในน้ำ ดูแล้วก็คล้าย ๆ ตัวของมันเอง แต่มีก้อนเนื้อในปากที่ใหญ่กว่า

น้องต้าที่เคยใช้น้ำอย่างสิ้นเปลืองเรียนรู้ความสำคัญของการประหยัดน้ำจากคำสอนของคุณยายเดือน เขาเริ่มปรับปรุงนิสัยและช่วยดูแลสวนผักจนกลับมาสดชื่น นิทานเรื่องนี้สอนให้เด็ก ๆ เข้าใจถึงความสำคัญของน้ำและการใช้อย่างรู้คุณค่า

ยางลบเคยคิดว่าตัวเองไม่มีค่า เพราะมันทำหน้าที่เพียงแค่ลบสิ่งที่ผิดพลาดออกไป แต่เมื่อดินสอช่วยให้มันเห็นความสำคัญของสิ่งที่มันทำ ยางลบก็เริ่มตระหนักว่ามันช่วยให้คนเรียนรู้และปรับปรุงตัวเอง นิทานเรื่องนี้สอนให้เราเห็นคุณค่าในตัวเอง เพราะทุกคนล้วนมีบทบาทที่สำคัญในแบบของตัวเอง

ในทุ่งหญ้าสีเขียวขจีสวยงาม เด็กชายคนหนึ่งกำลังเลี้ยงแกะฝูงใหญ่ เขานั่งแบบนี้อยู่เป็นประจำ วันหนึ่ง เขาได้นั่งเฝ้ามองแกะที่อยู่กลางทุ่งทุกวัน ๆ เด็กเลี้ยงแกะไม่มีอะไรทำ เกิดความเบื่อหน่าย จึงคิดจะเล่นอะไรบางอย่างและคิดที่จะแกล้งชาวบ้าน พอคิดอย่างนั้น เขาจึงวิ่งหน้าตาตื่นเข้าไปในหมู่บ้านพร้อมตะโกนออกไปดังลั่นว่า

หม้อดินเผาและหม้อทองเหลืองถูกพัดลอยไปตามกระแสน้ำ หม้อดินเผาขอร้องให้หม้อทองเหลืองรักษาระยะห่าง เพราะเกรงว่าจะถูกชนจนแตก แต่แม้หม้อทองเหลืองจะพยายามระวัง กระแสน้ำเชี่ยวพัดให้มันชนกันจนหม้อดินเผาแตกเป็นเสี่ยง ๆ

ลมหนาวพยายามโน้มน้าวให้หนูนาหยุดสะสมอาหารและสนุกกับการเล่น แต่หนูนาไม่ฟังและมุ่งมั่นเตรียมตัวสำหรับฤดูหนาว เมื่อหิมะตกหนัก หนูนาที่มีอาหารสะสมอยู่ในรังก็อยู่รอดได้อย่างสบาย ในขณะที่สัตว์อื่นประสบความลำบาก นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่าการเตรียมตัวและวางแผนล่วงหน้าเป็นสิ่งสำคัญในชีวิต