มดตัวหนึ่งกำลังวิ่งอย่างคล่องแคล่วอยู่ท่ามกลางแสงแดดเพื่อหาอาหาร มันเจอกับดักแด้ซึ่งกำลังจะกลายเป็นผีเสื้อ ดักแด้ขยับหางของมัน ซึ่งดึงดูดความสนใจของมดที่เพิ่งเห็นว่าดักแด้ยังมีชีวิตอยู่

เจ้าลาตัวน้อยสีน้ำตาลเดินโซเซตรงมาเรื่อย ๆ อย่างไร้จุดหมาย ในสภาพเนื้อตัวมอมแมมซึ่งเต็มไปด้วยดินโคลน ในช่วงของฤดูแล้งที่ไม่มีสายฝนโปรยปรายลงมาจากฟ้า แม้แต่หญ้าสักต้นก็หาได้หายาก หลังจากที่เจ้าลาน้อยไม่ได้กินอะไรมาหลายวันและแล้วมันก็พบกับคอกม้าซึ่งในนี้มีม้าสีขาวตัวใหญ่ยืนอยู่มันดูสูงสง่ามาก ดูแล้วช่างแตกต่างกันมากจากสภาพของเจ้าลาในตอนนี้

แมวตัวหนึ่งเดินเตร็ดเตร่อยู่ในเมืองเพื่อหาอาหารกิน ตัวมันเริ่มผอมกะหร่องเพราะไม่มีอาหารกินมาหลายวันแล้ว จนกระทั่งมันไปพบกับแม่ไก่ตัวหนึ่งที่ชาวบ้านเลี้ยงเอาไว้เป็นแม่พันธุ์ เจ้าแมวจึงมองไก่ตัวนั้นด้วยความหิวกระหาย

วิทยามักจอดรถในที่ห้ามจอดโดยไม่สนใจผลกระทบ วันหนึ่งเขาจอดรถขวางหน้าร้านค้าของลุงสมชาย ทำให้รถขนของเข้าไม่ได้และสร้างความเดือดร้อน เจ้าหน้าที่ตำรวจมาพบและออกใบสั่งให้ วิทยาเรียนรู้ว่าการไม่ปฏิบัติตามกฎจราจรส่งผลกระทบต่อคนอื่นและตั้งใจจะแก้ไขพฤติกรรมของตนเอง

ธิดาพญานาคชื่ออุทัยเทวี ถูกเลี้ยงดูโดยตายายและได้แต่งงานกับเจ้าชายสุทธราช แต่ต้องเผชิญกับความอิจฉาริษยาจากเจ้าหญิงฉันทนา ด้วยความช่วยเหลือจากพ่อของนาง อุทัยเทวีสามารถเอาชนะเจ้าหญิงฉันทนาและได้ครองรักกับเจ้าชายอย่างมีความสุข

นางผมหอมและนางลุนเป็นลูกแฝดของนางเทวี ที่เกิดจากการดื่มน้ำในรอยเท้าพญาช้างและพญาโค เมื่อทั้งสองถูกล้อว่าไม่มีพ่อ จึงออกตามหาบิดาในป่า นางลุนอ้างว่าเป็นลูกพญาช้าง แต่เมื่อต้องพิสูจน์ด้วยการปีนงวง นางผมหอมกลับปีนขึ้นได้สำเร็จ พญาช้างรับนางผมหอมเป็นลูกและดูแลอย่างดี ต่อมานางผมหอมพบรักกับพระเจ้ารัตนะ ทั้งสองมีลูกด้วยกันและพาบุตรหลบหนีพญาช้าง พญาช้างเสียใจจนสิ้นใจ นางผมหอมและพระเจ้ารัตนะใช้ชีวิตอย่างมีความสุขในที่สุด

มีชายนักเดินทางอยู่สองคน คนหนึ่งเป็นคนที่ชอบพูดแต่ความจริง ส่วนอีกคนหนึ่งชอบพูดแต่คำโกหก พวกเขาเดินทางร่วมกันมาจนมาถึงดินแดนราชาลิงโดยบังเอิญ ที่เมืองของราชาลิงมีประเพณีอยู่ว่า หากมีคนมาเยือนที่เมืองแห่งราชาลิงแล้ว จะต้องนำคนเหล่านั้นมาเข้าเฝ้าท่ามกลางฝูงลิงข้าราชบริพารที่นั่งเรียงเป็นแถวเหมือนกับพวกมนุษย์ที่เข้าเฝ้าราชาของมนุษย์นั่นเองราชาลิงสั่งให้นำตัวชายทั้งสองมาพบ

นายชัยที่เคยปิดบังเรื่องการใช้จ่ายเงินเรียนรู้ความสำคัญของความซื่อสัตย์ต่อภรรยา เมื่อเขายอมเปิดใจและพูดความจริง ความสัมพันธ์ในครอบครัวก็กลับมาแน่นแฟ้น นิทานเรื่องนี้สอนให้เรารักษาความซื่อสัตย์และความจริงใจในความสัมพันธ์เพื่อความรักที่ยั่งยืน

น้องเมย์ที่เคยไม่ชอบอ่านหนังสือ ได้ค้นพบความสนุกจากเรื่องเล่าของคุณตาปราชญ์และเริ่มสนใจการอ่าน เธอเปลี่ยนนิสัยและกลายเป็นเด็กที่รักการอ่าน นิทานเรื่องนี้สอนให้เด็ก ๆ เห็นถึงความสำคัญของการอ่านหนังสือที่ไม่เพียงให้ความรู้ แต่ยังสร้างความสนุกและจินตนาการอย่างไม่มีที่สิ้นสุด

ลิงตัวหนึ่งที่อายุมากและสายตาฝ้าฟางได้ยินคำแนะนำจากมนุษย์ว่า การสวมแว่นตาจะช่วยให้มองเห็นชัดขึ้น มันจึงไปขโมยแว่นตาจากหมู่บ้านมาและสวมใส่ทุกอันที่มันหาได้ แต่ไม่ว่าจะสวมแว่นตาไหน มันก็ยังมองไม่เห็นชัดเจน จนสุดท้ายมันโมโหและทำลายแว่นตาทุกอันไป

ลาตัวหนึ่งได้ยินเสียงที่ไพเราะของตั๊กแตนแล้วลาตัวนั้นจึงอยากจะมีเสียงไพเราะอย่างตั๊กแตนบ้าง หารู้ไหมว่ามันเปลี่ยนแปลงวิถีชิวิตเดิมของตน

หลวิชัยและคาวี ลูกเสือและลูกโคถูกชุบชีวิตให้เป็นมนุษย์ พวกเขาร่วมมือกันแก้แค้นแม่เสือที่ทรยศและฆ่าแม่โค หลังจากนั้น ทั้งสองแยกทางไปเผชิญโชค คาวีช่วยกู้เมืองจากนกอินทรียักษ์และได้อภิเษกกับพระนางจันทร์สุดา แต่ยายเฒ่าทัดประสาดวางแผนทำลายพระขรรค์วิเศษของคาวี โชคดีที่หลวิชัยกลับมาช่วยไว้ทัน ทั้งสองช่วยกันกำจัดท้าวสัณนุราช และคาวีกับพระนางจันทร์สุดาก็ครองเมืองอย่างสงบสุข