สุนัขจิ้งจอกตัวหนึ่งบังเอิญเจอหน้ากากที่งดงามในห้องเก็บของของโรงละคร มันชื่นชมความสวยงามของหน้ากาก แต่ก็ได้ตระหนักว่าหน้ากากนั้นไร้ประโยชน์เพราะไม่มีสมองหรือชีวิต นิทานนี้จึงสอนให้รู้ว่าความสวยงามภายนอกนั้นไม่ใช่สิ่งที่สำคัญที่สุด

มีฝูงหมาป่าหิวโซอยู่ฝูงหนึ่งพวกมันไม่ได้กินอะไรมาหลายวันแล้วพวกมันจึงตัดสินใจเดินไปที่แม่น้ำเพื่อที่จะดื่มน้ำหวังว่าการดื่มน้ำจะช่วยบรรเทาความหิวของพวกมันได้บ้าง แต่แล้วพวกมันก็ได้พบเข้ากับหนังสัตว์อย่างดีจำนวนหนึ่งที่จมอยู่ใต้ก้นแม่น้ำซึ่งคนฟอกหนังได้นำมาแช่เอาไว้ หนังสัตว์พวกนี้นับว่าเป็นอาหารชั้นเลิศสำหรับหมาป่าที่กำลังหิวโซแต่ทว่าแม่น้ำบริเวณนั้นลึกเกินไปที่พวกมันจะเอื้อมลงไปถึงหนังสัตว์ได้ในเมื่อสถานการณ์เป็นเช่นนี้หมาป่าตัวหนึ่งในฝูงก็ได้เอ่ยขึ้นว่า

มีนักธนูฝีมือดีอยู่คนหนึ่งเขาได้ออกเดินทางขึ้นภูเขาเพื่อที่จะล่าสัตว์แต่ด้วยความเก่งกาจและความหน้าแกรงขามของเขานั้นทันทีที่เขาได้ย่างเท้าก้าวเขาไปในป่าได้ทำให้สัตว์ป่าน้อยใหญ่ทั้งหลายต่างหวาดกลัวพากันแตกตื่นวิ่งหนีเขาเพื่อเอาชีวิตรอดไปกันหมดในเวลาที่เขาเข้าใกล้พวกมัน

ในยุคที่ความคาดหวังและการแข่งขันสูงทำให้หลายคนต้องเผชิญกับความเครียดและความกดดันในชีวิต การรับมือกับความรู้สึกเหล่านี้จึงสำคัญมาก โดยการยอมรับความรู้สึกตัวเอง หยุดพักเมื่อเหนื่อย ขอความช่วยเหลือจากคนรอบข้าง ตั้งเป้าหมายที่เป็นจริง และฝึกปฏิบัติเพื่อเพิ่มสติล้วนช่วยลดความเครียดได้ การดูแลตัวเองทั้งร่างกายและจิตใจ รวมถึงการสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับคนรอบตัว จะทำให้ชีวิตสมดุลและมีความสุขมากขึ้น

ก้องเป็นเด็กชายที่ยอมแพ้เมื่อต้องเจอกับอุปสรรค แต่หลังจากได้รับกำลังใจจากเมย์เพื่อนสนิทและครูตั้ม เขาเริ่มเพียรพยายามฝึกซ้อมจนทำได้ดีขึ้น แม้ว่าเขาจะไม่ชนะการแข่งขัน แต่เขาก็เรียนรู้ว่าความพยายามสำคัญกว่าผลลัพธ์

แมวขี้โวยวายรู้สึกไม่พอใจที่คนในหมู่บ้านชอบแมวผู้เงียบขรึมมากกว่าตัวเอง แต่เมื่อแมวผู้เงียบขรึมเตือนว่าการร้องเสียงดังเกินไปไม่ใช่สิ่งที่คนต้องการ มันจึงได้เรียนรู้ว่าการทำหน้าที่ของตนเองให้ดีสำคัญกว่าการโอ้อวดเสียงของตัวเอง

นกอินทรีผู้หยิ่งยโสเคยดูถูกนกกระจอกว่าไร้ค่า แต่เมื่อพายุพัดแรงจนมันไม่สามารถบินต่อได้ นกกระจอกกลับเป็นผู้ช่วยให้มันรอดพ้นจากพายุ นกอินทรีได้เรียนรู้ว่าแม้จะมีพลัง แต่บางครั้งความอ่อนน้อมและความคิดสติปัญญาก็สำคัญ

นกนางแอ่นตัวหนึ่งขอพักพิงบนกิ่งของต้นโอ๊ก เมื่อลมพายุพัดเข้ามา นกนางแอ่นรู้สึกกลัว แต่ต้นโอ๊กให้ความมั่นใจว่ามันจะแข็งแรงพอที่จะปกป้องนกนางแอ่นได้ นกนางแอ่นรอดพ้นจากพายุและรู้สึกขอบคุณต้นโอ๊กสำหรับความมั่นคงและการเป็นเพื่อนที่ดี

แสนปม เด็กชายผู้มีร่างกายปุ่มป่ำ ถูกขับไล่ออกจากบ้านเพราะรูปลักษณ์ของตน แต่ด้วยความดีและความรู้เรื่องสมุนไพร เขาได้ช่วยเหลือชาวบ้านจนเป็นที่ยอมรับ และสุดท้ายก็ได้ช่วยชีวิตพระธิดาเนตรนภา หลังจากถูกกลั่นแกล้งและถูกไล่ออกจากวัง แสนปมได้รับพรจากพระอินทร์ ทำให้เขากลับมาเป็นคนปกติ และในที่สุดก็ครองรักกับพระธิดาอย่างมีความสุข

มโหสถชาดกเล่าเรื่องของมโหสถกุมาร ผู้มีสติปัญญาเฉียบแหลมและสามารถแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ด้วยความรอบคอบ แม้จะถูกอิจฉาริษยาและใส่ร้ายจากคนรอบข้าง แต่ด้วยปัญญาบารมี มโหสถสามารถฟันฝ่าอุปสรรคและนำพาตนเองสู่ความสำเร็จได้

นกกระเรียนหลอกปลาว่าจะพาไปยังบึงน้ำใหม่ แต่กลับกินพวกมันเป็นอาหาร จนกระทั่งปูผู้ฉลาดจับได้และบังคับให้นกกระเรียนพากลับบึงเดิม สัตว์ทั้งหลายจึงรู้ความจริงและไม่หลงเชื่อนกกระเรียนอีก นิทานเรื่องนี้สอนให้เราไม่หลงเชื่อคำพูดที่ดูดีโดยไม่ตรวจสอบความจริง

กระต่ายป่าฝูงหนึ่งที่ใช้ชีวิตด้วยความขี้ขลาดตัดสินใจจะจบชีวิตเพราะทนไม่ไหวกับความกลัวของตัวเอง แต่เมื่อพวกมันเห็นกบที่ตกใจหนีไปเพราะกลัวกระต่าย พวกมันก็เปลี่ยนใจและยอมรับว่าการมีชีวิตอยู่ยังคุ้มค่า แม้ว่าจะมีความกลัว