ในตอนกลางคืน ไก่ตัวผู้รู้สึกป่วยและวิตกกังวลว่าไม่สามารถขันในตอนเช้าและดวงอาทิตย์จะไม่ขึ้น แต่ดาวดวงหนึ่งบนท้องฟ้าพูดกับไก่ให้เข้าใจว่าไม่ว่าไก่จะขันหรือไม่ ดวงอาทิตย์ก็จะขึ้นทุกวันตามหน้าที่ของมัน การทำสิ่งที่สำคัญไม่ใช่เรื่องของตัวเราคนเดียว แต่เป็นส่วนหนึ่งของระบบที่ใหญ่กว่า

นกกระเรียนหลอกปลาว่าจะพาไปยังบึงน้ำใหม่ แต่กลับกินพวกมันเป็นอาหาร จนกระทั่งปูผู้ฉลาดจับได้และบังคับให้นกกระเรียนพากลับบึงเดิม สัตว์ทั้งหลายจึงรู้ความจริงและไม่หลงเชื่อนกกระเรียนอีก นิทานเรื่องนี้สอนให้เราไม่หลงเชื่อคำพูดที่ดูดีโดยไม่ตรวจสอบความจริง

นกน้อยสงสัยว่าทำไมนกฮูกถึงออกหากินตอนกลางคืน นกฮูกอธิบายว่าในความเงียบสงบของคืน มันสามารถสังเกตและเรียนรู้จากสิ่งต่าง ๆ รอบตัว นกน้อยเข้าใจและได้บทเรียนว่าความฉลาดมาจากการเรียนรู้จากสิ่งรอบตัว ทั้งสองแยกย้ายไปด้วยความเข้าใจในวิถีชีวิตที่แตกต่างกัน

นกฮูกเตือนห่านให้ระวังภัยจากนายพราน แต่ห่านไม่เชื่อและยังคงส่งเสียงดังจนถูกนายพรานจับไปในที่สุด ห่านที่เหลืออยู่เสียใจและเรียนรู้ว่าความระมัดระวังและการฟังคำเตือนสามารถช่วยป้องกันตนเองจากภัยอันตรายได้

นกอินทรีผู้หยิ่งยโสเคยดูถูกนกกระจอกว่าไร้ค่า แต่เมื่อพายุพัดแรงจนมันไม่สามารถบินต่อได้ นกกระจอกกลับเป็นผู้ช่วยให้มันรอดพ้นจากพายุ นกอินทรีได้เรียนรู้ว่าแม้จะมีพลัง แต่บางครั้งความอ่อนน้อมและความคิดสติปัญญาก็สำคัญ

พลอยและกานต์ทะเลาะกันเพราะเรื่องเล็ก ๆ จนทำให้พลอยไม่อยากคุยกับกานต์ แต่ด้วยคำแนะนำของเมษา พลอยจึงเลือกที่จะขอโทษและปรับความเข้าใจกับกานต์ ทั้งคู่กลับมาเป็นเพื่อนที่ดีและแน่นแฟ้นกว่าเดิม

ชีวิตมนุษย์นั้นสั้น แต่การตระหนักถึงความสั้นของชีวิตช่วยให้เราใช้เวลาอย่างคุ้มค่าและมองหาความหมายที่แท้จริง การค้นพบสิ่งที่รักและหลงใหล การใช้ชีวิตอย่างมีสติ สร้างความสัมพันธ์ที่ดี และพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง จะช่วยเติมเต็มคุณค่าและความสุขในชีวิตได้ แม้เวลาจะผ่านไปอย่างรวดเร็ว แต่เราสามารถสร้างชีวิตที่มีความหมายได้ในทุกวัน

น้อยเป็นเด็กที่ไม่เก่งคณิตศาสตร์และมักรู้สึกท้อแท้ แต่ด้วยกำลังใจจากเพื่อนและคำสอนจากคุณครูสุนีย์ เธอตัดสินใจไม่ยอมแพ้และฝึกฝนทุกวัน ในที่สุด น้อยก็ประสบความสำเร็จได้คะแนนเต็มครั้งแรก ทำให้เธอเรียนรู้ว่าความเพียรพยายามเป็นสิ่งสำคัญในการก้าวข้ามอุปสรรค

แมลงวันฝูงใหญ่โผบินผ่านตึกรามบ้านช่องเพื่อที่จะหาอาหารประทังชีวิต บางฝูงเลือกที่จะตอมอาหารจานโปรด บางฝูงเลือกที่จะมองหาเศษอาหารข้างถนน แต่มีแมลงวันฝูงหนึ่งที่บินผ่านบ้านหลังเล็ก พวกมันสังเกตเห็นบางสิ่งบางอย่างตั้งอยู่บนโต๊ะอาหาร แมลงวันตัวที่หนึ่งจึงเรียกเพื่อน ๆ ของมันทันที

มีสุนัขจอมตะกละ มันชอบกินไข่เป็นอย่างมากมันได้แวะเวียนไปที่เล้าไก่หลายครั้งเวลาที่มันหิวเพื่อที่จะได้ขโมยไข่ของแม่ไก่มากิน วันหนึ่งมันได้กินหอยนางรมทำให้มันเกือบท้องแตกตายเพราะคิดว่ามันจะอร่อยเหมือนไข่ไก่ที่เคยกิน

มโหสถชาดกเล่าเรื่องของมโหสถกุมาร ผู้มีสติปัญญาเฉียบแหลมและสามารถแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ด้วยความรอบคอบ แม้จะถูกอิจฉาริษยาและใส่ร้ายจากคนรอบข้าง แต่ด้วยปัญญาบารมี มโหสถสามารถฟันฝ่าอุปสรรคและนำพาตนเองสู่ความสำเร็จได้

พระพุทธเจ้าเสด็จไปจำพรรษาเพียงลำพังในป่ารักขิตวันสัณฑะ ที่นั่น พญาช้างชื่อ "ปาลิไลยกะ" ได้เข้ามาปฏิบัติพระพุทธเจ้าอย่างนอบน้อม ช้างใช้งวงตักน้ำและนำผลไม้มาถวายทุกวัน ในขณะเดียวกัน ลิงตัวหนึ่งเห็นช้างปฏิบัติพระพุทธเจ้าก็เกิดความเลื่อมใส จึงนำรวงผึ้งมาถวายด้วย จนกระทั่งพระพุทธเจ้าจะเสด็จออกจากป่า ช้างเสียใจและสิ้นใจไป แต่ด้วยจิตที่เคารพและมีสัมมาคารวะ ช้างและลิงจึงได้ไปเกิดเป็นเทพบนสวรรค์