ลูกกวางซุกซนวิ่งเล่นจนเกือบถูกเจ้าหมาป่าจับกิน แต่พ่อกวางรีบเข้ามาช่วยจนตัวเองบาดเจ็บ ลูกกวางจึงเข้าใจว่า ความรักของพ่อไม่ได้อยู่ในคำพูด แต่แสดงออกด้วยการปกป้องอย่างไม่หวังสิ่งตอบแทน

เตเต้เป็นเด็กที่ขยันมากแต่ไม่รู้จักพักผ่อน ทำให้ร่างกายล้าและป่วยในวันสอบจริง เขาได้เรียนรู้จากประสบการณ์ตรงว่า ความสำเร็จไม่ได้มาจากการฝืนตัวเองอย่างเดียว แต่ต้องมาจากการดูแลทั้งใจและกายอย่างสมดุล นิทานเรื่องนี้จึงสอนให้รู้ว่า การพักผ่อนคือส่วนหนึ่งของความสำเร็จในชีวิต

ตัวกินมดเดินชนหมูป่าโดยไม่ได้ตั้งใจ แต่กลับเถียงเพราะไม่อยากยอมรับผิด หลังจากลิงเพื่อนรักเตือนให้ใช้ใจคิด มันจึงกล้าพูดคำว่า “ขอโทษ” ออกมา จนหมูป่ายิ้มให้อย่างให้อภัย เรื่องเล็ก ๆ จึงกลายเป็นมิตรภาพใหญ่ที่อบอุ่นในป่า

จิ้งจอกผู้หยิ่งในความเก่งของตนดูถูกนากที่ว่ายน้ำจับปลา จนวันหนึ่งมันเผลอตกน้ำและถูกนากช่วยไว้ จิ้งจอกจึงตระหนักว่า ทุกชีวิตมีความสามารถต่างกัน การยอมรับผู้อื่นคือสิ่งที่ทำให้โลกนี้งดงามและอยู่ร่วมกันได้อย่างมีความสุข

วาฬยักษ์เคยหัวเราะเยาะนกกระจอกน้อยว่าไร้ค่า แต่เมื่อวาฬติดตาข่ายและสิ้นหวัง นกกระจอกก็มาช่วยกัดเชือกจนวาฬรอดชีวิต วาฬจึงได้เรียนรู้ว่า ความช่วยเหลือจากผู้เล็กน้อยก็มีค่ามหาศาล และทุกชีวิตมีคุณค่าในแบบของมันเอง

ในป่าใหญ่ ลิงเจ้าเล่ห์อาสาแบ่งมะม่วงให้เพื่อน ๆ แต่กลับโกงเอาลูกใหญ่ไว้เอง จนถูกกวางหนุ่มจับได้และถูกตักเตือน ลิงสำนึกผิด คืนมะม่วงและขอโทษเพื่อน ๆ สุดท้ายทุกตัวได้เรียนรู้ว่าความซื่อสัตย์สำคัญกว่าความฉลาดที่ใช้ไปในทางคดโกง

ครอบครัวของภูมิและภีมเชิญครอบครัวน้าตาลมาทานข้าวเย็นด้วย แต่ระหว่างมื้ออาหารน้องภูมิเคี้ยวเสียงดังและพูดขณะกิน ทำให้บรรยากาศไม่ดีนัก คุณพ่อคุณแม่จึงสอนด้วยความอ่อนโยนให้น้องภูมิรู้จักมารยาทที่ถูกต้อง เขาจึงปรับตัวใหม่ และทำให้ทุกคนรับประทานอาหารร่วมกันได้อย่างมีความสุข

งูพิษชอบกัดสัตว์เล็กเพื่อความสนุก ทั้งที่เคยถูกเตือนว่าวันหนึ่งพิษจะย้อนกลับมาสู่ตนเอง วันหนึ่งงูคิดจะทำร้ายแมงป่อง แต่กลับถูกแมงป่องแทงด้วยพิษร้ายจนเจ็บปวดสาหัส สุดท้ายมันได้เรียนรู้ว่า การทำร้ายผู้อื่นย่อมทำให้ตนเองต้องรับผลลัพธ์อันเจ็บปวดเช่นกัน

กระรอกน้อยเก็บลูกโอ๊กไว้สองกอง แต่มัวแต่กินกองใกล้จนลืมดูแลกองไกล พอฤดูหนาวมาถึง กองแรกหมด และกองที่สองถูกหิมะทับจนใช้ไม่ได้ สุดท้ายเจ้ากระรอกน้อยต้องลำบากเพราะละเลยสิ่งสำคัญ นิทานนี้สอนว่า เมื่อเราได้สิ่งหนึ่งแล้ว อย่าลืมอีกสิ่งหนึ่งที่สำคัญไม่แพ้กัน

นกกระจอกชอบพูดล้อเลียนนกพิราบโดยไม่คิด ทำให้เพื่อนเสียใจ จนไปขอคำปรึกษาจากนกฮูก นกฮูกสอนด้วยการให้โยนขนนกขึ้นฟ้า แล้วชี้ให้เห็นว่าคำพูดก็เหมือนขนนกที่ปลิวไปแล้วไม่อาจเก็บกลับคืนได้ นกกระจอกจึงสำนึกผิดและขอโทษเพื่อน พร้อมตั้งใจว่าจะคิดก่อนพูดเสมอ

เสือดาวเข้าใจผิดว่าลิงกำลังหัวเราะเยาะตน จึงเกือบใช้กำลัง แต่โชคดีที่นกฮูกมาห้ามและเตือนให้ใช้เหตุผลก่อนใช้อารมณ์ เมื่อได้ฟังเรื่องจริง เสือดาวก็รู้ว่าตนเข้าใจผิด เรื่องนี้สอนให้เราอย่าด่วนตัดสินผู้อื่นเพียงเพราะความโกรธ แต่ควรใช้ความคิดพิจารณาให้รอบคอบก่อน

ลุงสิงห์ ชายผู้ผลัดวันซ่อมรั้วหลังบ้านแม้เพื่อนจะเตือน จนเมื่อพายุพัดรั้วพังและวัวคู่ใจหลุดหายไป เขาจึงได้เรียนรู้ว่า การประมาทในเรื่องเล็ก ๆ อาจทำให้สูญเสียสิ่งใหญ่ในชีวิต นิทานนี้เตือนใจให้เราดูแลและแก้ปัญหาแต่เนิ่น ๆ ก่อนจะสายเกินไป