อุบาสกมิตตคัณฐกะได้เรียนรู้ความสำคัญของมิตรภาพ เขาเริ่มต้นจากการผูกมิตรกับผู้คนรอบข้าง และขยายวงความสัมพันธ์ไปยังบุคคลที่มีความสำคัญในเมือง จนกระทั่งได้รับความโปรดปรานจากพระมหากษัตริย์และพระพุทธเจ้า ในที่สุดเขาได้แต่งงานกับสตรีงามที่เขาสู่ขอ และบรรลุธรรมขั้นโสดาปัตติผล

พวกกบที่เคยมีชีวิตสงบสุขร้องขอให้เทพจูปิเตอร์ส่งกษัตริย์มาปกครอง แต่เมื่อส่งกษัตริย์ขอนไม้และกษัตริย์ปลาไหลให้กลับไม่พอใจ พวกมันจึงขอให้เทพส่งกษัตริย์ที่มีอำนาจมาแทน คราวนี้พวกมันต้องเผชิญกับนกกระสาที่ไล่จิกกินพวกมันจนต้องหนีกันวุ่น

คุณพ่อธนกรสอนลูก ๆ ว่าการให้ไม่จำเป็นต้องหวังสิ่งตอบแทน แต่การให้จะช่วยสร้างความสุขให้กับตัวเองและคนรอบข้าง เมื่อทำความดีไปบ่อย ๆ จะทำให้โลกนี้น่าอยู่และเราได้รับสิ่งดี ๆ กลับมาในที่สุด

แมงมุมชักใยหลอกลวงแมลงวันด้วยคำพูดหวาน ทำให้แมลงวันหลงกลและบินเข้ามาติดในใย แมงมุมแสดงให้เห็นว่าคำพูดที่ดูไร้พิษภัยนั้นสามารถแฝงด้วยเล่ห์กล แมลงวันต้องเผชิญกับผลของการหลงเชื่อคำพูดโดยไม่ระวัง

ตาลเป็นเด็กหญิงที่มักจะมาสายเสมอ ทำให้เพื่อนและครูต้องรอ เมื่อเธอได้รับคำสอนจากครูจินและเห็นผลเสียของการมาสาย เธอเริ่มปรับปรุงตัวเองและตรงต่อเวลา จนการแสดงในงานโรงเรียนออกมาดีและทำให้เธอภูมิใจในความพยายาม

โต้งเป็นเด็กที่โกรธง่าย จนทำให้เขาผลักเพื่อนที่สนิทเพราะแพ้เกม เมื่อครูเมย์เห็นปัญหาจึงให้คำแนะนำ โต้งจึงลองฝึกละวางความโกรธ จนในที่สุดเขาก็รู้สึกสบายใจขึ้นและได้มิตรภาพจากเพื่อน ๆ กลับมา

ภูมิเป็นเด็กที่ชอบโอ้อวดและคิดว่าตัวเองเก่งกว่าคนอื่น แต่เมื่อทำงานกลุ่มร่วมกับเพื่อนอย่างเมย์ เขาเริ่มเรียนรู้ว่าการทำงานเป็นทีมต้องฟังความเห็นของทุกคน ความอ่อนน้อมถ่อมตนและการยอมรับความคิดเห็นของผู้อื่นทำให้เขาประสบความสำเร็จในการทำงานและได้รับคำชมจากครู

ฟ้าอยากวาดภาพบนเข็มกลัดด้วยตัวเองจนลืมให้นัทมีส่วนร่วม แต่เมื่อครูเกดแนะนำให้ทำงานร่วมกัน ฟ้าจึงเปิดใจและให้เพื่อนช่วยกันจนผลงานออกมาสมบูรณ์ เรื่องนี้สอนให้รู้ถึงความสำคัญของการแบ่งปันและการทำงานเป็นทีม

แก้วและต้นพบกระเป๋าเงินตกอยู่ข้างทาง ขณะที่ต้นคิดจะแอบเก็บไว้ แก้วได้สอนให้เขาเห็นถึงความสำคัญของความซื่อสัตย์ ทั้งคู่จึงตัดสินใจนำกระเป๋าไปคืนครู เมื่อเจ้าของกระเป๋ามารับคืน ทั้งแก้วและต้นรู้สึกภูมิใจในสิ่งที่พวกเขาทำ

จิ้งจอกผู้หยิ่งในความเก่งของตนดูถูกนากที่ว่ายน้ำจับปลา จนวันหนึ่งมันเผลอตกน้ำและถูกนากช่วยไว้ จิ้งจอกจึงตระหนักว่า ทุกชีวิตมีความสามารถต่างกัน การยอมรับผู้อื่นคือสิ่งที่ทำให้โลกนี้งดงามและอยู่ร่วมกันได้อย่างมีความสุข

บทเรียนจากเรื่องเล่าเล็ก ๆ ภายในครอบครัวนี้จึงเตือนใจเราให้ระมัดระวังทั้งการกระทำและความคิด เพราะทุกการกระทำ...มีผลเสมอ และ “ผลของกรรม” นั้นไม่มีใครหลีกพ้นได้ ไม่ว่าจะในชาติใดหรือเวลาใดก็ตาม การล่วงเกินคนดีมีศีลธรรมยิ่งเป็นสิ่งที่ส่งผลรุนแรง โดยเฉพาะเมื่อผู้ถูกกระทำคือผู้มีพระคุณหรือพระอริยบุคคล

เรื่องราวของพระจันทกุมารเป็นตัวอย่างของความยุติธรรมและความกล้าหาญในการเผชิญกับอันตราย พระจันทกุมารใช้ปัญญาและความกรุณาเพื่อแก้ไขสถานการณ์ร้ายแรง แม้จะมีศัตรูร้ายอย่างกัณฑหาลที่พยายามทำลาย พระองค์ก็ยังสามารถรักษาความสงบสุขและความยุติธรรมให้กับประชาชนได้ในที่สุด