เอ็มเป็นเด็กชายที่คิดว่าตัวเองเก่งที่สุดในทีมฟุตบอล และมักจะตัดสินใจทุกอย่างเองโดยไม่ฟังความคิดเห็นของเพื่อน ทำให้บรรยากาศในทีมแย่ลง วันหนึ่งโค้ชแจ็คเตือนเอ็มว่าการเล่นเป็นทีมต้องให้เกียรติเพื่อนร่วมทีมและฟังความคิดเห็นของทุกคน เอ็มเริ่มคิดได้และขอโทษเพื่อน ๆ จากนั้นเขาเปิดใจฟังความคิดเห็นของทีมและร่วมมือกับทุกคนอย่างจริงจัง ทำให้ทีมของเขาแข็งแกร่งขึ้นและชนะการแข่งขันในที่สุด

แจ็คเป็นเด็กชายที่มีรูปร่างท้วมและมักถูกนัทล้อเลียนเรื่องรูปร่าง แม้แจ็คจะพยายามฝึกซ้อมฟุตบอล แต่คำล้อเลียนทำให้เขาเสียความมั่นใจ จนกระทั่งโค้ชบอลและมิกกี้เข้ามาช่วยทำให้นัทตระหนักถึงความผิดของตัวเอง นัทขอโทษแจ็คและทุกคนก็กลับมาเล่นบอลกันอย่างสนุกสนาน โดยเรียนรู้ว่าไม่ควรบูลลี่เพื่อนเพราะรูปร่าง

เมื่อเบลรู้สึกไม่สบายแต่ยังฝืนที่จะไปเที่ยวกับเพื่อน กานต์ซึ่งสังเกตเห็นความผิดปกติของเบล จึงแนะนำให้เขาพักผ่อนแทนการออกไปเที่ยว วันรุ่งขึ้นครูเหมียวชื่นชมกานต์ที่เป็นห่วงเพื่อนของเขา เหตุการณ์นี้ทำให้เบลเรียนรู้ถึงความสำคัญของการดูแลสุขภาพและการฟังคำแนะนำจากเพื่อน

บิ๊กเป็นเด็กชายที่ไม่ค่อยพูดคำว่าขอบคุณ เมื่อเพื่อนของเขาอย่างน้อยได้อธิบายถึงความสำคัญของการแสดงความซาบซึ้ง บิ๊กเริ่มเข้าใจและเริ่มฝึกพูดขอบคุณคนรอบตัว ไม่ว่าจะเป็นคุณแม่หรือเพื่อน เขาได้เรียนรู้ว่าคำว่า "ขอบคุณ" เป็นสิ่งสำคัญที่สามารถทำให้คนอื่นรู้สึกดีและมีความสุข

คุณสมชายทุ่มเทให้กับงานจนเกิดความทุกข์และเครียดสะสม เมื่อได้รับคำแนะนำจากอาจารย์นพให้ฝึกปล่อยวาง เขาจึงเริ่มใช้เวลาทำสมาธิและยอมรับสิ่งที่เกิดขึ้น จากนั้นความทุกข์ในใจของเขาลดน้อยลง สุขภาพกายและใจดีขึ้น เขาเรียนรู้ว่าการปล่อยวางคือการให้โอกาสตัวเองได้พบกับความสุขที่แท้จริง

ต้นเป็นเด็กชายที่ชอบพูดจาไม่สุภาพ แต่เมื่อได้รับคำแนะนำจากครูและเห็นตัวอย่างจากเพื่อนอย่างแก้ว เขาเริ่มปรับตัวและใช้คำพูดที่สุภาพมากขึ้น ทำให้เพื่อน ๆ รู้สึกดีและสร้างความสัมพันธ์ที่ดีในชั้นเรียน

อั้มเป็นเด็กชายที่ชอบหยิบของคนอื่นโดยไม่ขออนุญาต แต่เมื่อบีมและครูแก้วสอนให้เขาเข้าใจถึงความสำคัญของการขออนุญาตก่อนหยิบของ อั้มจึงปรับปรุงพฤติกรรมและเริ่มเคารพสิทธิ์ของผู้อื่นมากขึ้น

ปันและเต้ยพบชายคนหนึ่งกำลังขโมยขนมจากร้านของลุงสน แม้เต้ยจะกลัวจนไม่กล้าทำอะไร แต่ปันกลับกล้าหาญและตัดสินใจตะโกนเตือนลุงสน ทำให้สามารถหยุดการขโมยได้สำเร็จ เรื่องนี้สอนให้เห็นถึงความสำคัญของการกล้าทำสิ่งที่ถูกต้องแม้ในสถานการณ์ที่ยากลำบาก

ในบ้านหนึ่งหลัง หรือแม้แต่ในสังคมใบหนึ่ง การอยู่ร่วมกันอย่างสงบสุขไม่ได้เกิดจากการกระทำใหญ่โต แต่เกิดจากความเข้าใจเล็ก ๆ ที่ส่งผ่านการกระทำเล็กน้อยอย่างมีความหมาย เมื่อเราหยิบจับสิ่งใด คิดถึงใจคนที่ต้องรับต่อสักนิด ก็เท่ากับเราได้พูดคำว่า “ขอบคุณ” ออกไปแล้ว โดยไม่ต้องใช้คำพูดเลยแม้แต่น้อย

บทความนี้เป็นคู่มือสำหรับผู้ปกครองในการเลือกนิทานให้เหมาะสมกับสถานการณ์ต่าง ๆ ที่เด็กกำลังเผชิญ โดยจะแนะนำนิทานที่เหมาะสมสำหรับแต่ละปัญหา เช่น เมื่อเด็กมีพฤติกรรมเห็นแก่ตัว, รู้สึกท้อแท้, หรือต้องเผชิญกับความกลัวและการเปลี่ยนแปลง พร้อมอธิบายแก่นของเรื่องเพื่อใช้เป็นเครื่องมือในการสอนและสร้างความเข้าใจให้แก่เด็ก นิทานที่แนะนำ ได้แก่ "สิงโตกับหมูป่า", "เต่ากับกระต่าย", และ "หนูเมืองกับหนูชนบท" เป็นต้น

บทเรียนจากเรื่องเล่าเล็ก ๆ ภายในครอบครัวนี้จึงเตือนใจเราให้ระมัดระวังทั้งการกระทำและความคิด เพราะทุกการกระทำ...มีผลเสมอ และ “ผลของกรรม” นั้นไม่มีใครหลีกพ้นได้ ไม่ว่าจะในชาติใดหรือเวลาใดก็ตาม การล่วงเกินคนดีมีศีลธรรมยิ่งเป็นสิ่งที่ส่งผลรุนแรง โดยเฉพาะเมื่อผู้ถูกกระทำคือผู้มีพระคุณหรือพระอริยบุคคล

นกกระจอกชอบพูดล้อเลียนนกพิราบโดยไม่คิด ทำให้เพื่อนเสียใจ จนไปขอคำปรึกษาจากนกฮูก นกฮูกสอนด้วยการให้โยนขนนกขึ้นฟ้า แล้วชี้ให้เห็นว่าคำพูดก็เหมือนขนนกที่ปลิวไปแล้วไม่อาจเก็บกลับคืนได้ นกกระจอกจึงสำนึกผิดและขอโทษเพื่อน พร้อมตั้งใจว่าจะคิดก่อนพูดเสมอ