หม้อดินเผาและหม้อทองเหลืองถูกพัดลอยไปตามกระแสน้ำ หม้อดินเผาขอร้องให้หม้อทองเหลืองรักษาระยะห่าง เพราะเกรงว่าจะถูกชนจนแตก แต่แม้หม้อทองเหลืองจะพยายามระวัง กระแสน้ำเชี่ยวพัดให้มันชนกันจนหม้อดินเผาแตกเป็นเสี่ยง ๆ

แก้วและต้นพบกระเป๋าเงินตกอยู่ข้างทาง ขณะที่ต้นคิดจะแอบเก็บไว้ แก้วได้สอนให้เขาเห็นถึงความสำคัญของความซื่อสัตย์ ทั้งคู่จึงตัดสินใจนำกระเป๋าไปคืนครู เมื่อเจ้าของกระเป๋ามารับคืน ทั้งแก้วและต้นรู้สึกภูมิใจในสิ่งที่พวกเขาทำ

ลูกเหยี่ยวป่วยมานานและขอให้แม่ช่วยสวดอ้อนวอนเทพเจ้าให้มันหายป่วย แต่แม่เหยี่ยวบอกว่าคงไม่มีเทพเจ้าองค์ใดช่วยได้ เพราะลูกเคยขโมยของบวงสรวงจากแท่นบูชา ทำให้เทพเจ้าโกรธ ลูกเหยี่ยวรู้สึกเสียใจและตระหนักว่าความผิดที่ทำไว้ แม้จะด้วยความจำเป็น ก็ยังส่งผลให้ต้องเผชิญกับความทุกข์โดยไม่อาจแก้ไขได้

ปันเป็นเด็กชายที่ไม่ชอบต่อคิวและชอบแซงเพื่อน ๆ เมื่อเขาถูกเตือนโดยเมย์และครูมาคัส เขาเริ่มเข้าใจว่าการต่อคิวคือมารยาทที่ดีที่ควรมีในสังคม การต่อคิวแสดงถึงการเคารพและให้เกียรติผู้อื่น ทำให้ปันตัดสินใจกลับไปต่อคิวและเรียนรู้คุณค่าของการรอคอย

สุนัขป่าผอมซูบและหิวโหยพบสุนัขบ้านที่อ้วนพีและมีชีวิตสุขสบาย เมื่อถามสุนัขบ้านจึงตอบว่ามนุษย์เลี้ยงดูมันอย่างดีแลกกับการเฝ้าบ้านตอนกลางคืน สุนัขป่าตื่นเต้นและอยากมีชีวิตแบบนั้น จึงตามสุนัขบ้านไป แต่เมื่อเห็นว่าขนรอบคอของสุนัขบ้านร่วงเพราะถูกล่ามโซ่ สุนัขป่าก็ตัดสินใจกลับไปใช้ชีวิตในป่า เพราะเห็นว่าอิสรภาพมีค่ามากกว่าความสะดวกสบาย

ปูและงูเป็นเพื่อนรักกัน แต่เมื่อปูรู้สึกหงุดหงิดกับการเลื้อยคดเคี้ยวของงู จึงพยายามบังคับให้งูเดินตรง แต่เมื่องูไม่ยอมทำตาม ปูก็หนีบงูจนตาย

ตาลเป็นเด็กหญิงที่มักจะมาสายเสมอ ทำให้เพื่อนและครูต้องรอ เมื่อเธอได้รับคำสอนจากครูจินและเห็นผลเสียของการมาสาย เธอเริ่มปรับปรุงตัวเองและตรงต่อเวลา จนการแสดงในงานโรงเรียนออกมาดีและทำให้เธอภูมิใจในความพยายาม

ในอดีตกาล มีพราหมณ์ผู้หนึ่งที่ฆ่าแพะเพื่อบูชามตกภัต แต่แพะตัวนั้นระลึกได้ถึงกรรมเก่าที่มันเคยฆ่าแพะเมื่อครั้งเป็นมนุษย์ จึงถูกลงโทษด้วยการถูกตัดศีรษะใน 499 ชาติ ชาติสุดท้ายนี้มันจึงหัวเราะเพราะจะพ้นจากทุกข์ แต่ร้องไห้เพราะห่วงพราหมณ์ที่จะต้องได้รับทุกข์เช่นเดียวกัน พระโพธิสัตว์ในฐานะรุกขเทวดาแสดงธรรมให้มหาชนละเว้นจากการทำบาป

ก้องเป็นเด็กชายที่ยอมแพ้เมื่อต้องเจอกับอุปสรรค แต่หลังจากได้รับกำลังใจจากเมย์เพื่อนสนิทและครูตั้ม เขาเริ่มเพียรพยายามฝึกซ้อมจนทำได้ดีขึ้น แม้ว่าเขาจะไม่ชนะการแข่งขัน แต่เขาก็เรียนรู้ว่าความพยายามสำคัญกว่าผลลัพธ์

แม่ปูพยายามสอนให้ลูกปูเดินตรง แต่เมื่อถูกขอให้เดินเป็นตัวอย่าง แม่ปูกลับพบว่าตนเองก็ไม่สามารถเดินตรงได้เช่นกัน จากนั้นแม่ปูก็เรียนรู้ว่าตนไม่ควรสอนสิ่งที่ตนเองยังทำไม่ได้

ต่อเป็นเด็กชายที่มุ่งมั่นจะชนะในกีฬาเสมอ แต่เมื่อแพ้ เขารู้สึกหงุดหงิดและไม่พอใจ แต่ด้วยคำแนะนำจากโอมและครูป้อม ต่อได้เรียนรู้ถึงความสำคัญของน้ำใจนักกีฬา เขาเริ่มยอมรับผลการแข่งขันและให้เกียรติฝ่ายตรงข้าม ไม่ว่าจะชนะหรือแพ้

สุนัขจิ้งจอกตัวหนึ่งบังเอิญเจอหน้ากากที่งดงามในห้องเก็บของของโรงละคร มันชื่นชมความสวยงามของหน้ากาก แต่ก็ได้ตระหนักว่าหน้ากากนั้นไร้ประโยชน์เพราะไม่มีสมองหรือชีวิต นิทานนี้จึงสอนให้รู้ว่าความสวยงามภายนอกนั้นไม่ใช่สิ่งที่สำคัญที่สุด